Fiyat farkı muhasebeleşmesi, işletmelerin ürün veya hizmet iadeleri, alım-satım işlemlerinin iptali, matrahta olan fiyat farklılıkları gibi çeşitli sebeplerden kaynaklanan finansal değişiklikleri muhasebe kayıtlarına doğru ve etkin bir şekilde yansıtma sürecidir. Bu süreç, işletmelerin finansal raporlarının doğruluğunu ve güvenilirliğini sağlamada kritik bir role sahiptir. İşte, fiyat farkı muhasebeleşmesinin farklı senaryolara göre işleyişi:
Senaryo 1: Alınan Fiyat Farkı Faturası (AFF) ile Muhasebeleşme
Perakende Satış Faturası Muhasebeleşmesi (PS):
Debit: 600 (Alacak)
Debit: 391 (Alacak)
Credit: 120 (Borç)
Fiyat Farkı Muhasebeleşmesi (AFF):
Debit: 610 (Satıştan İadeler)
Debit: 191 (İlave Edilecek KDV)
Credit: 120 (Borç)
Notlar:
Örnek fiş, önceden belirlenen muhasebe bağlantı kodları ile otomatik olarak oluşturulur.
Fatura düzenlenirken, "Bağlı Fatura Kalemi" dikkate alınarak maliyet farklarının hesaplanması sağlanır.
Senaryo 2: Verilen Fiyat Farkı Faturası (VFF) ile Muhasebeleşme
Perakende Satış Faturası Muhasebeleşmesi (PS):
Debit: 600 (Alacak)
Debit: 391 (Alacak)
Credit: 120 (Borç)
Fiyat Farkı Muhasebeleşmesi (VFF):
Debit: 602 veya 600 (Alacak)
Debit: 391 (Hesaplanan KDV)
Credit: 120 (Borç)
Notlar:
2. Senaryoda, normal satış faturası gibi matrah ve KDV artar.
Fatura düzenlenirken, "Bağlı Fatura Kalemi" belirlenerek, maliyet farklarının hesaplanması sağlanır.
Senaryo 3: Mal Alım Faturası ile Verilen Fiyat Farkı Faturası (VFF) Muhasebeleşmesi
Alım Faturası Muhasebeleşmesi (MA):
Debit: 153 (Borç)
Debit: 191 (Borç)
Credit: 320 (Alacak)
Fiyat Farkı Muhasebeleşmesi (VFF):
Debit: 153 (Alacak)
Debit: 391 (İlave Ed. KDV)
Credit: 320 (Borç)
Notlar:
Fatura düzenlenirken, "Bağlı Fatura Kalemi" belirlenerek, maliyet farklarının hesaplanması sağlanır.
Senaryo 4: Mal Alım Faturası ile Alınan Fiyat Farkı Faturası (AFF) Muhasebeleşmesi
Alım Faturası Muhasebeleşmesi (MA):
Debit: 153 (Borç)
Debit: 191 (Borç)
Credit: 320 (Alacak)
Fiyat Farkı Muhasebeleşmesi (AFF):
Debit: 153 (Borç)
Debit: 191 (Borç - İndirilecek KDV)
Credit: 320 (Alacak)
Bu senaryolar, işletmelerin karşılaşabileceği muhtelif fiyat farkı durumlarını ve bu durumların muhasebe kayıtlarına nasıl yansıtılacağını göstermektedir. Her bir durum, muhasebe kayıtlarının doğruluğunu ve finansal raporların güvenilirliğini sağlamak adına özenle ele alınmalıdır.